سياركها:
سيارهاي مفقود است. بر اساس نظريه بايد بين مريخ و مشتري سيارهاي در مدار باشد. تاكنون سيارهاي در آنجا يافت نشده است. اما در عوض تعداد بسيار زيادي اجرام خرد وجود دارد كه به نامهاي سيارات خرد، سيارات صغار و سياركها موسومند. بعضي از اين اجرام قطري به بزرگي 800 كيلومتر دارند و برخي ديگر كمتر از 5/1 كيلومتر.
سرس نخستين سياركي بود كه در سلا 1801 كشف شد. سهتاي بعدي (پالاس ، جونو و وستا) در سالهاي 1802،1804 و 1807 كشف شدند. عدة سياركهاي شناخته شده بالغ بر دهها هزار ميشود كه بسياري از آنها شكلهاي نامتعارفي دارند حاكي از آن ممكن است اجزا و قطعات سيارهاي باشند كه بر اثر نيروي كشندي سيارة مشتري از هم پاشيده باشد.
قمرهاي مشتري:16 قمر برگرد مشتري حركت ميكنند. چهارتاي اول كه به قمرهاي گاليلهاي موسومند در 1610 بوسيله گاليله كشف شدند. اين قمرها با نامهاي يو، اروپا،گانيميد و كاليستو مشخص ميشوند. قمر پنجم آمالتهآ يا JV در سال 1893 بوسيلهي منجم برجستهي آمريكايي ادوارد امرسن بارنارد(1923ــ 1857) كشف شد.قمر چهاردهم(JXIV) در اكتبر 1975 بوسيلهي چارلز.ت.كوال كشف گرديد. قمرهاي JI تا JXIII بطور طبيعي به سه دسته تقسيم ميشوند:
(1)اقمار داخلي، (ب) اقمار مياني، (پ) اقمار بروني، ردهبندي JXIV ، كه در كداميك در اين دستهها جاي ميگيرد، تا پايان سال 1975 مشخص نشده بود.
(ا) اقمار دروني. اين گروه قمرها JI تا JV يعني چهار قمر گاليلهاي و قمري را كه پروفسور بارنارد كشف كرد. شامل ميشود.
قمرهاي گاليلهاي مدارهايي تقريباً مستدير دارند و در فواصلي بني 420000 كيلومتر و 1880000 كيلومتر از مشتري با دورههاي تناوبي بين يك و سه چهارم روز تا شانزده و دوسوم روز حركت ميكنند. دورة تناوب حركت وضعي و انتقالي آنها برابر است. بنابراين ناظري كه بر مشتري قرار دارد همواره يك روي اين چهار قمر را ميبيند. هر چهار قمر به اندازهي كافي بزرگ هستند كه در تلسكوپ قرصهاي قابل مشاهدهاي را پديد آورند و اگر تلالو چيرة سيارة اصلي نبود با چشم برهنه ميشد آنها را ديد. در پارهاي مواقع هر جهار آنها در طرف غرب سيارهاند. در مواقع ديگر فقط سهتا، دوتا، يكي يا هيچكدامشان، و بقيه در طرف شرقي سياره جاي دارند. بسيار اتفاق ميافتد كه يكي از قمرها در خسوف باشد(از پشت سياره بگذرد) يا در عبور(از برابر سياره بگذرد) تغييرات موضع اين چهار را ميتوان با چند ساعت رصد تلسكوپي ملاحظه كرد. دنبال كردن عبور اين اقمار دشوار است. اما سايههايي كه بر سطح مشتري مياندازند بسيار شاخص است و در شرايط رويت خوب آنها را حتي با تلسكوپ نسبتاً كوچكي ميتوان دنبال كرد.
قمر پنجم از چهار قمر گاليلهاي به مشتري نزديكتر است. فاصلهي آن از مركز سياره فقط 180 هزار كيلومتر، و از سطح آن فقط در حدود 110 هزار كيلومتر است. دورة تناوب حركت انتقالي آن حول سيارهي اصلي كمتر از 12 ساعت است. بنابراين سرعت مداري آن 27 كيلومتر بر ثانيه يا تقريباً 96 هزار كيلومتر در ساعت است.
(ب) قمرهاي مياني. قمرهاي JVI,JVII,JX,JXII به اين گروه تعلق دارند. آنها جملگي كوچكند، و قطرهايشان كمتر از 160 كيلومتر است و به فاصلهي متوسط 11 ميليون كيلومتر از مشتري قرار دارند. دورهي تناوب حركت انتقالي آنها در حدود 270 روز برآورد شده است.
(پ) قمرهاي بيروني. اين گروه متشكل است از JVIII,JXI,JXII و JIX (كه در اينجا به ترتيب افزايش فاصله از سياره نوشته شدهاند.) . اين قمرها را مشخصات زير متمايز ميسازد:
1. فاصلهي زياد از سيارهي اصلي كه نزديك به 24 ميليون كيلومتر برآورد ميشود.
2. دورههاي تناوب طولاني، كه براي هر چهار قمر از دو سال بيشتر است.
3. وجود حركت معكوس(رجعي) براي هر چهار قمر، يعني در جهتي خلاف همهي سيارات و بيشتر قمرهاي ديگر. چون از بالاي قطب شمال سياره نظر شود ديده ميشود كه اين چهار قمر مدارهاي خود را در جهت عقربههاي ساعت ميپيمايند.
نظرات شما عزیزان: